Een survivalgids voor iedereen die met pubers te maken heeft én een ode aan de pubers. Auteur Kluun belooft nogal wat. En maakt het ook waar. Wat dit humoristische boek met serieuze ondertoon docenten kan leren over het werken met pubers.
Mijn eigen puberteit ligt al zo’n 30 jaar achter me. Hoewel ik dagelijks met deze exotische diersoort in een lokaal verblijf vind ik het soms lastig om me te verplaatsen in hun belevingswereld. En nu voor mijn oudste kind de puberteit aanstaande is, wordt het tijd voor een opfriscursus. Dit boek komt dan ook als geroepen.
Kluun mag graag praktijkverhalen schrijven. Dit deed hij met de bestseller ‘Komt een vrouw bij de dokter’ en ‘Help, ik heb mijn vrouw zwanger gemaakt!’. In zijn laatste boek beschrijft hij hoe om te gaan met jongeren in hun puberteit. Hij ziet zichzelf inmiddels als kenner omdat hij vader is van een post-puber, een puber, een neo-puber, twee stiefpubers en het feit dat hij zelf ex-puber is.
Hoewel het boek vooral geschreven is voor puberouders kunnen ook docenten in het voortgezet onderwijs het nodige leren uit dit boekje. Zeker omdat wij ook een soort ‘ouder’ zijn.
Dierentuin
Het boek start met een paar mooie vergelijkingen. Welke van onderstaande rollen rol neem je als ouder aan?
Zo is er de neushoorn die ‘weigert zich in te leven in wat de puber zelf wil.’ Bij overtredingen gaat de neushoorn immer vol in de aanval. Natuurlijk kennen we de neushoorn ook in het onderwijs. Leerlingen die te veel praten/spullen niet mee hebben/huiswerk niet maken etc… krijgen direct en altijd de wind van voren
Ook is er de struisvogel. Deze, je raadt het al, steekt het liefst zijn kop in het zand. De hele klas viert een feestje maar deze collega zit met zijn hoofd al in het weekend. Je weet dat je soms wat kordater moet zijn maar ach: die 50 minuten per keer zingen met een extra keer koffie halen of toiletbezoek wel weer uit.
Tot slot beschrijft hij het buideldier. De ‘curling-ouder/docent’. Alles wordt gedaan voor de puber.
“Een extra lesje (ook als ze in de reguliere les niets hebben gedaan)?” Geen probleem.
“Kunt u het nog een keer voordoen?” Natuurlijk.
“Veel onvoldoendes in de les?” Misschien moet ik toch nog een extra video-instructie opnemen.
Ouder-pubercocktail
Naast de metaforen van ouders beschrijft hij ook de ‘soorten’ puber (nerdy, rel, depri, super) Er volgt een prachtige beschrijving van iedere ouder-pubercocktail.
Bijvoorbeeld over de neushoorn met de relpuber:
“Een relpuber is vlek op vlek. Cruijff en Van Gaal, Badr en Rico, Asterix en de Romeinen. Neushoornouders willen hun wil opleggen aan de relpuber en die hebben daar maling aan. (…) Deze oorlog kan zomaar vier of vijf jaar duren, en kent alleen maar verliezers, want elke zwaarbevochten slag waar dwang of straf aan te pas kwam, is een pyrrusoverwinning.”
Gelukkig is er ook nog 4e ouderrol: die van de volwassen ouder. Wat moet je doen om niet over je heen te laten lopen maar ook in contact te blijven met je jongvolwassene?
Witte grijze en zwarte problemen
Maar wat als je toch een conflict met een puber krijgt? Hier wordt een heel hoofdstuk aan gewijd. Er zijn vier stappen om grote drama’s te voorkomen. Ook hier in de humor telkens dichtbij:
“Soms lopen ruzies in een pubergezin zo gierend uit de hand dat u zichzelf gelukkig mag prijzen dat u noch uw puber de beschikking heeft over een kernwapen.”
“Er zijn drie soorten puberproblemen. Witte (licht), grijze en zwarte (zwarte). Jawel, daar waar pubers hun natte handdoeken, één uur gedragen spijkerbroeken en allerhande sokken gedachteloos op de grond droppen, gaan wij, zoals het ouders betaamt, het wasgoed eerst een keurig sorteren.”
Het hoofdstuk ‘De puberschool’ beschrijft ons werkterrein. Hierin pleit hij voor meer terughoudendheid.
“Waarom praten wij onze kinderen aan dat schoolprestaties en diploma’s het belangrijkste zijn in het leven? Wist u dat meer dan de helft van alle werkenden werk doet dat volledig anders is dan datgene waarvoor ze vroeger op school hebben gezet?”
“Als ouders weten dat het natuurlijk niet gaat werken om pas de dag voor de toets aan die natuurkundeformules te beginnen. (…) Kent u die uitspraak van Paolo Coelho? People never learn from being told. The have to find out themselves. Laat dat gebeuren. Gun pubers hun levenslessen.
“Steun de puber in zijn of haar doelen. Ik herhaal: zijn of haar doelen. Niet de uwe. Dit was mijn spreekbeurt. Zijn er nog vragen?”
Ik kan dit boek aan iedereen die pubers heeft of werkt met pubers van harte aanraden. Het was een heerlijk feest der herkenning. En tussendoor heb ik het nodige geleerd. Vooral dat je een keuze hebt in welke rol je aanneemt bij welk soort puber. En dat je dat zomaar een hoop Werkrust kan opleveren.
