Zijn meer mannen voor de klas echt nodig?
Vanaf 2029 wordt de pabo opgedeeld in twee richtingen: een opleiding om les te geven aan jonge kinderen (4-8 jaar) en een voor oudere kinderen (9-12 jaar). Staatssecretaris Mariëlle Paul hoopt hiermee meer mannen aan te trekken voor het basisonderwijs, waar momenteel slechts 13% van de leerkrachten man is. “We mogen geen middel onbenut laten om het lerarentekort aan te pakken,” aldus de staatssecretaris (NOS, 2024). Maar is dit opsplitsen van de opleiding echt de oplossing?
Waarom meer mannen?
Paul benadrukt dat het voor leerlingen belangrijk is om zich te herkennen in wie er voor de klas staat. Mannelijke leraren zouden als rolmodel kunnen fungeren, vooral voor jongens. Dit idee leeft al langer in de politiek: de Tweede Kamer maakt zich al bijna tien jaar zorgen over het gebrek aan mannen in het basisonderwijs. Een meer diverse lerarenpopulatie zou bovendien kunnen bijdragen aan meer variatie in lesmethoden en invalshoeken.
De nadelen van een splitsing
Toch roept de voorgestelde splitsing van de pabo vragen op. Een afgestudeerde leraar mag straks alleen lesgeven aan de leeftijdsgroep waarvoor hij of zij is opgeleid. Wil een leraar later overstappen naar een andere leeftijdsgroep, dan moet er een aanvullende bevoegdheid worden behaald. Dit beperkt de flexibiliteit van leraren en kan het lerarentekort op korte termijn verergeren.
Bovendien is er weinig bewijs dat dit plan mannen daadwerkelijk zal aantrekken. Onderzoek naar genderdiversiteit in het onderwijs laat zien dat het imago van het beroep vaak een grotere drempel is dan de opleiding zelf. Het basisonderwijs kampt met lage salarissen, hoge werkdruk en weinig status. Dit geldt voor mannen én vrouwen.
Structurele verbeteringen nodig
Veel experts stellen dat het aanpakken van deze structurele problemen effectiever zou zijn dan het opsplitsen van de opleiding. Landen zoals Finland, waar de man-vrouw-verdeling onder leerkrachten gelijkwaardiger is, laten zien dat betere arbeidsvoorwaarden en een aantrekkelijker beroepsimago doorslaggevend zijn voor diversiteit in het onderwijs (OECD Education Report, 2023).
Conclusie
Hoewel het idee om meer mannen voor de klas te krijgen sympathiek is, lijkt de voorgestelde splitsing van de pabo slechts een beperkte oplossing. Het onderwijs zou meer gebaat zijn bij structurele verbeteringen, zoals hogere salarissen, minder werkdruk en meer waardering voor het vak. Alleen dan wordt het beroep aantrekkelijker voor álle leerkrachten – mannen én vrouwen.
Wat denk jij: is dit plan een stap in de goede richting, of moeten we het probleem breder aanpakken? Laat het weten in de reacties!
Ontdek meer van Werkrust | Ontspannen werken in het onderwijs
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.